Wprowadzenie
Jeśli interesujesz się dronami FPV, na pewno spotkałeś się z pojęciami kanałów i pasm transmisji 5.8 GHz. To one decydują, czy Twój dron poprawnie przesyła obraz do gogli. W tym wpisie wyjaśnię, czym są pasma i kanały, dlaczego są potrzebne oraz jak ich używać, zwłaszcza gdy chcesz latać kilkoma dronami jednocześnie.
Co to w ogóle są pasma i kanały FPV?
Gdy latasz dronem z kamerą FPV, obraz z tej kamery przesyłany jest drogą radiową do Twoich gogli. Ten sygnał idzie przez tzw. pasmo 5.8 GHz, ale to nie jest jedna „linia” – w tym paśmie mieści się wiele mniejszych kanałów.
- Pasma – grupy częstotliwości (np. Band A, B, E, F, R)
- Kanały – konkretne częstotliwości w obrębie pasma
Porównanie:
Wyobraź sobie pasmo 5.8 GHz jak autostradę, a kanały to pasy ruchu. Twój dron wysyła obraz jednym z tych pasów, a gogle muszą „wjechać” na ten sam pas, żeby go odebrać.
Przykładowo, pasmo RaceBand (R) obejmuje 8 kanałów o częstotliwościach od 5658 MHz do 5917 MHz.
Co to są pasma (A, B, E, F, R, L)?
To przykładowy zestawy kanałów obsługiwanych przez odbiornik SpeedyBee – każda litera oznacza zestaw 8 różnych częstotliwości (czyli kanałów).
- A – stare, uniwersalne
- B – używane w niektórych starszych dronach
- E – zawiera bardzo wysokie częstotliwości (czasem bezużyteczne)
- F (FatShark) – bardzo popularne, wiele gogli domyślnie ustawia się na to
- R (Raceband) – optymalne do latania w grupie (kanały równomiernie oddalone)
- L (Low band) – kanały o niższej częstotliwości, mniej zatłoczone, ale nie każdy sprzęt je obsługuje
Co to są kanały (np. Kanał 1, 2, 3…)
Każde pasmo zawiera 8 kanałów (czyli 8 różnych częstotliwości w MHz).
Dron i gogle muszą być ustawione na ten sam kanał z tego samego pasma, np. Pasmo F, kanał 3 = 5780 MHz.
Jak to wygląda w praktyce?
- Twój VTX (nadajnik wideo na dronie) ma ustawione np. Pasmo R, kanał 5.
- Na module SpeedyBee wybierasz Pasmo R, kanał 5 – i gotowe.
- Jeśli źle wybierzesz – nie zobaczysz obrazu lub będzie zakłócony.
Dlaczego kanały są ważne?
- Uniknięcie zakłóceń – Jeśli dwa drony nadają na tym samym kanale, ich sygnały będą się nakładać, powodując skoki obrazu i zakłócenia.
- Latanie w grupie – Gdy kilka osób lata FPV, każda z nich powinna używać innego kanału, aby każdy miał czysty sygnał.
- Dostosowanie do różnych dronów i nadajników – Nie wszystkie drony pracują na tych samych kanałach, dlatego gogle z wieloma pasmami pozwalają odbierać obraz z różnych urządzeń.
Czy dron automatycznie dopasuje się do zmiany kanału w goglach?
Nie! Gogle FPV są tylko odbiornikami – to one muszą być ustawione na ten sam kanał, na którym nadaje dron. Jeśli zmienisz kanał w goglach, ale dron pozostanie na swoim, nie zobaczysz obrazu.
Jak znaleźć właściwy kanał?
- Auto-Search – Gogle automatycznie wyszukują najsilniejszy sygnał.
- Ręczne ustawienie – Sprawdź w specyfikacji drona, na jakiej częstotliwości nadaje, i ustaw ją w goglach.
Co jeśli mam kilka takich samych dronów FPV?
Jeśli kupisz 5 identycznych dronów FPV, domyślnie wszystkie będą działać na tej samej częstotliwości, co oznacza zakłócenia i niemożność latania naraz.
Jak to rozwiązać?
- Sprawdź, czy dron pozwala zmieniać kanał – Niektóre modele mają przycisk lub ustawienia w aplikacji, które umożliwiają zmianę.
- Ustaw każdy dron na inny kanał – Jeśli to możliwe, wybierz dla każdego drona inny kanał w obrębie jednego pasma.
- Dopasuj gogle do odpowiedniego drona – Każde gogle muszą odbierać sygnał z odpowiedniego drona.
Przykładowe ustawienia dla 5 dronów:
| Dron | Pasmo | Kanał | Częstotliwość |
|---|---|---|---|
| Dron 1 | Band R | CH1 | 5658 MHz |
| Dron 2 | Band R | CH2 | 5695 MHz |
| Dron 3 | Band R | CH3 | 5732 MHz |
| Dron 4 | Band R | CH4 | 5769 MHz |
| Dron 5 | Band R | CH5 | 5806 MHz |
❌ Jeśli dron nie ma opcji zmiany kanału, nie da się latać więcej niż jednym naraz!
1. Częstotliwość 5.8 GHz i jej podział na kanały
Pasmo 5.8 GHz jest podzielone na kanały, a te z kolei na pasma (bands). W zależności od sprzętu, Twój dron i gogle mogą obsługiwać różne pasma:
- A (Boscam A)
- B (Boscam B)
- E (Fat Shark, ImmersionRC)
- F (Airwave, Raceband – IRC)
- R (Raceband – ImmersionRC, lepszy do wyścigów FPV)
Każde z tych pasm zawiera 8 kanałów, co daje łącznie nawet 40 kanałów do wyboru (w zależności od sprzętu).
2. Dopasowanie kanału na dronie i goglach
Aby obraz był odbierany poprawnie, musisz ustawić ten sam kanał w dronie i w goglach. Możesz to zrobić w kilku krokach:
- Sprawdź, na jakim kanale nadaje dron – często ma przycisk do zmiany kanału, diody LED pokazują jego numer.
- Wybierz ten sam kanał w goglach – niektóre mają automatyczne wyszukiwanie, ale lepiej ustawić ręcznie.
3. Raceband – dlaczego jest popularny?
Pasmo Raceband (R) ma większe odstępy między kanałami (~37 MHz zamiast 20 MHz), co redukuje zakłócenia przy lataniu z innymi osobami. Jeśli planujesz latać solo, nie ma to dużego znaczenia, ale na zawodach Raceband to standard.
4. Moc nadajnika (VTX) – na co zwrócić uwagę?
Dron może mieć różne moce nadajnika wideo (VTX):
- 25 mW – legalne w większości krajów, zasięg około 200–300 m
- 100 mW – większy zasięg, ale może powodować interferencje
- 200–600 mW – do latania na otwartym terenie, ale nielegalne w wielu krajach bez licencji
Sprawdź, czy Twój dron pozwala na zmianę mocy nadajnika – jeśli tak, to przy lataniu w zamkniętych przestrzeniach najlepiej używać 25 mW.
5. Interferencje – jak uniknąć?
- Nie lataj blisko Wi-Fi (np. 5 GHz routery mogą powodować zakłócenia).
- Używaj anten o dobrej polaryzacji (np. pagody lub cloverleaf zamiast dipolowych).
- Sprawdź, czy inne urządzenia FPV w pobliżu nie nadają na tym samym kanale.
Dlaczego kanały nie są „po kolei”?
Bo… kolejność kanałów (1–8) to tylko etykiety nadane przez producentów – a rzeczywiste częstotliwości (MHz) są rozrzucone według tego, jak zostały zaprojektowane historycznie, a nie logicznie.
Przykład:
W paśmie E:
- Kanał 1 = 5705 MHz
- Kanał 5 = 5885 MHz
- Kanał 8 = 5945 MHz (!)
Czyli kanały 5–8 są wyżej niż 1–4, ale nadal nazywają się „kanał 5”, „kanał 6” itd., mimo że pasmo nie idzie liniowo w górę.
Dlaczego nie ma kanałów co 1 MHz (np. 5705, 5706…)?
1. Szerokość kanału transmisji
Każdy sygnał wideo FPV (analogowy) zajmuje około 20–25 MHz szerokości pasma. To znaczy, że jeśli Twój dron nadaje na 5705 MHz, to tak naprawdę „rozlewa się” od ok. 5695 do 5715 MHz.
Gdybyś ustawił inny kanał na 5706 MHz – sygnały by się nachodziły i zakłócały.
2. Muszą być odstępy między kanałami
Dlatego kanały są ustawiane w odległości 20–40 MHz od siebie, żeby:
- uniknąć zakłóceń między dronami,
- odbiornik miał czas na „oczyszczenie” i stabilny odbiór,
- kilka dronów mogło latać jednocześnie.
3. FPV to nie Wi-Fi
W Wi-Fi możesz mieć kanały co 5 MHz (albo mniej), bo transmisja danych ma inny charakter. W FPV masz ciągły strumień wideo, który wymaga szerokiego i czystego kanału.
Praktyczny efekt
Dlatego kanały są np. co:
- 37 MHz w Raceband (najlepsze do latania w grupie),
- 20 MHz w FatShark (F),
- lub nawet nieregularnie jak w E-band.
Skąd to się wzięło?
- Na początku producenci tworzyli własne zestawy kanałów dla swojego sprzętu.
- Nie było jednolitego standardu.
- Więc kolejność liczbowa kanałów w danym paśmie nie oznacza, że częstotliwości idą rosnąco.
- Dodatkowo niektóre pasma (jak E) łączą niski i bardzo wysoki zakres.
Jak sobie z tym radzić?
- Najlepiej patrzeć na częstotliwość w MHz – np. „Dron nadaje na 5800 MHz” → szukasz kanału, który odpowiada 5800 MHz.
- Można użyć funkcji Auto Scan w module SpeedyBee – on sam znajdzie najlepszy kanał.
Różnice między kanałami w FPV a Wi-Fi:
1. Sposób działania sygnału
FPV (analogowe wideo):
- Przesyła ciągły sygnał wideo, jak transmisja TV.
- Ten sygnał jest szeroki – zajmuje ok. 20–25 MHz na jednym kanale.
- Jest „głośny” – nie toleruje sąsiadów blisko siebie, bo się zakłóca.
Wi-Fi (cyfrowe dane):
- Przesyła cyfrowe pakiety danych (zero-jedynkowe sygnały).
- Używa węższych kanałów – np. 5 MHz, 20 MHz lub 40 MHz.
- System zarządza kolizjami i może dynamicznie zmieniać kanały lub unikać zakłóceń.
2. Odstępy między kanałami
FPV:
- Kanały są od siebie oddalone o 20–40 MHz, żeby uniknąć kolizji.
- Nie można upchnąć wielu dronów blisko siebie w paśmie – trzeba „odstępów”.
Wi-Fi:
- Kanały są bliżej siebie (np. kanał 1 i 2 są oddalone tylko o 5 MHz).
- Ale Wi-Fi potrafi „dogadać się” z sąsiadem i zmieniać kanał automatycznie.
3. Inteligencja urządzeń
FPV:
- To głupi sygnał – leci cały czas, bez negocjacji.
- Jeśli dwa drony nadają na zbliżonych częstotliwościach, będą się zakłócać.
Wi-Fi:
- To inteligentna komunikacja – routery i karty sieciowe wykrywają zakłócenia i adaptują się.
| Cecha | FPV (Analog) | Wi-Fi |
|---|---|---|
| Typ sygnału | Analogowy, ciągły | Cyfrowy, pakietowy |
| Szerokość kanału | ok. 25 MHz | 5–40 MHz |
| Odstęp między kanałami | 20–40 MHz | 5 MHz (ale nakładają się) |
| Reakcja na zakłócenia | Brak – wszystko się miesza | Reaguje, zmienia kanał |
Więc w FPV musi być mało kanałów, ale szerokich, a w Wi-Fi może być dużo kanałów, ale wąskich i inteligentnie zarządzanych.
Podsumowanie
- Kanały FPV pozwalają na latanie wieloma dronami jednocześnie bez zakłóceń.
- Gogle muszą być ustawione na ten sam kanał, co dron – nie ma automatycznej synchronizacji.
- Jeśli masz kilka identycznych dronów, musisz sprawdzić, czy mogą zmieniać kanały, aby mogły działać równocześnie.
Dzięki tej wiedzy unikniesz problemów z transmisją wideo i będziesz mógł cieszyć się płynnym lotem FPV!
